Osman Bey’e ünlü İslam Alimi, Şeyh Edebali’nin verdiği öğütleri anlatan bir yazı. Neredeyse 700 yüzyıl önce söylenmiş ama hiç mi hiç eskimemiş. Tüm zamanlar için geçerli.
“Oğul insanlar vardır şafak vaktinde doğar, akşam ezanında ölürler. Avun oğlum avun. Güçlüsün, kuvvetlisin, akıllısın, kelamlısın, ama bunları nerede, nasıl kullanacağını bilemezsen sabah rüzgarında savrulur gidersin.
İki katır yürüyormuş yan yana, Biri yulaf yüklüymüş, biri para:
Köylülerden tuz vergisi toplamışlar. Koca bir heybe dolusu mangır. Para yüklü katırda bir çalım, bir çalım, Başı havalarda, boynunda çıngırak şıngır mıngır: Zenginim zengin der gibi, sağa sola. Derken eşkıyalar sökün etmiş; Doğru vergi katırının üstüne tabii… Yakalamış geminden, durdurmuşlar. Katır diretmiş, savunmaya kalkmış parayı. Eşkıyalar da veryansın etmiş sopayı.
Çocuk İle Kurt
Yüksek bir kayanın üstünde duran çocuğun biri, aşağıdan bir kurdun geçmekte olduğunu görmüş. Başlamış onu aşağılamaya, onunla alay etmeye. Kurt durup şöyle bir bakmış. “Korkak!” demiş. “Beni kızdıracağını mı sanıyorsun? Beni aşağılayan sen değilsin, üstünde durduğun o yüksek kaya!”
Aç tilkinin biri bir asmanın altına gelmiş. Asma da ne asmaymış ya! Olgun üzümleri salkım salkım sarkıyor, adamın ağzını sulandırıyormuş. Tilki, üzüm yemek için bir zıplamış, iki zıplamış, ama salkımlara yetişememiş.
Bundan uzun uzun yıllar önce bir ülkede cimri bir adam yaşarmış. Öyle cimriymiş ki bütün mallarını altınla değiştirmiş. Bir çuval altını olunca da gidip bir ağacın dibine gömermiş. Hikaye
Aklı fikri hep altınlarındaymış. Onları düşünmekten gözüne uyku girmez olmuş. Yemeden içmeden kesilmiş. Gece gündüz demez, aklına estiği zaman gider, toprağı kazarmış. Sonra altınlarını bir bir sayarmış.
Fabl, bir tür küçük öykü olup, hayattan alınan küçük kesitler hayvanlar veya cansız varlıklar aracılığıyla anlatılımasıdır. Fabl öykülerinde yer alan kahramanlar insan dışı kişiler olduklarından dolayı genellikle hayvanlar üzerinden kurgu haline getirilmiştir.
Günümüzde daha çok çocuk edebiyatında yer alan fablların, toplumu eğitici; örneklendirme ile kötü davranışlardan caydırıcı özelliği ile eskiden büyükleri eğitmede de kullanıldığı düşünülmektedir..
Uzun yıllar önce, uzaktaki ülkelerden birinde, üç erkek kardeş yaşardı. En büyük kardeş ve ortanca kardeş hayvanlara hiç acımazlardı. Hayvanları çok seven Mey isimli küçük kardeşlerini de pek sevmezlerdi.
Bu üç kardeş, bir gün kırlarda dolaşmaya gittiler. Önce bir karınca yuvası gördüler.
Büyük ve ortanca kardeşler, hemen yuvaya çubuk sokup karıncaları rahatsız etmeye başladılar. Mey, büyük kardeşlerine engel oldu.
Bir ağanın oğlu, ziraat tahsili için Avrupa‘ya gider. Seneler sonra oğul, babasının çiftliğine döndüğünde ilmiyle mağrur bir eda içindedir. Köyü bir anda kalkındıracağını, bütün eski usulleri terk edeceğini söyler. Bir gün bahçede babasıyla gezerken etrafındaki ağaçları göstererek: Kısa Hikaye
– Baba! ben bu ağaçlardan senede iki defa armut alabilirim, Avrupa’da buna dair pek çok kitap okudum! babası yüzünde hafif bir tebessümle:
Anne ördek, güzel bir günün başlangıcında çok mutluydu. Çünkü o gün kuluçkada beklediği yumurtalardan yavruları çıkacaktı. Masal
Biri dışında bütün yumurtalar çatlamış ve yavrular çıkmıştı. Anne ördek, çatlamayan yumurtanın başında uzun süre bekledi. Sonunda son yumurta da çatlamış ve içindeki yavru çıkmıştı.