Para Arzı

Para Arzı

Kişilerin ve bankaların elinde tuttukları likit değerlerdir. Bir ekonomide dönen toplam para miktarıdır. Toplumun sahip olduğu ödeme araçları stokunun tamamı olarak da tanımlanabilir. Para arzı kapsamında hangi değerlerin gireceği iktisatçılar arasında önemli bir tartışma konusudur. Paranın fonksiyonlarına göre para arzının tanımlarını yapan çeşitli yaklaşımlar vardır.

Genel olarak ifade etmek gerekirse, para arzı kapsamına giren başlıca değerler şunlardır;

Para arzı M1 ve M2 denen 2 araçla ölçülür.  M1 (Money 1) ekonomideki nakit para, vadesiz mevduat ve çeklerin toplamıdır. M2 (Money 2) ise M1’e ek olarak tasarruf ve kısa dönem vadeli mevduatların toplamıdır. Eğer bir ekonomide para arzı çok artarsa faiz oranı düşerken enflasyon oranının yükseldiği görülür. Aksi takdirde ekonomide para arzının azalması durumunda ise faiz oranlarının yükseldiği, fiyatların ve üretimin azaldığı görülür. Bu durum işsizliğe ve üretim kapasitesinin yetersiz kullanılmasına yol açar.

Dolaşımdaki para (ufaklık para+ banknot), bankalardaki mevduatlar, resmi mevduatlar, Döviz Ticaret Hesapları, Mevduat sertifikaları, Türkiye’de de Merkez Bankası önceleri sadece Dar anlamda (M1) (Dolaşımdaki para+vadesiz mevduat) ve geniş anlamda M4=M3A+Merkez Bankasındaki diğer mevduat (M2M+vadeli mevduat) para arzı tanımı yaparken, giderek para arzı, tanımları genişletilmiştir.

(M2Y = M2 + Döviz Tevdiat Hesapları) (M3 = M2 + Resmi mevduat + TCMB diğer mevduatları) (L = M3 + Hazine bonoları + Tasarruf bonoları + Diğer likit aktifler)

Kaynak: Ekonomi Ansiklopedisi

Bir Cevap Yazın